Τρίτη, 08 Δεκεμβρίου 2020 00:40

Μακμπέθ: Διαβαίνοντας το σκοτάδι ενός εφιάλτη

Γράφει η Ράνια Παπαδοπούλου

Ο Σαίξπηρ γράφει τον «Μακμπέθ» γύρω στο 1605 με 1606, με την πανδημία της πανούκλας να βρίσκεται προ των πυλών. Ο Ιάκωβος Α’ βασιλιάς της Σκωτίας, που μόλις λίγους μήνες νωρίτερα, είχε διαδεχθεί την ΕλισάβετΑ’ στο θρόνο της Αγγλίας, ανησυχούσε ότι το κοινοβούλιο δε θα μπορούσε να συνεδριάσει για να εγκρίνει τα σχέδιά του για την ένωση της Σκωτίας και της Αγγλίας πριν τα Χριστούγεννα. Ο βασιλιάς πίεσε το Ιδιωτικό Συμβούλιο να κάνει περισσότερες κινήσεις με στόχο την καταπολέμηση της ασθένειας.

Μέσα σε αυτό το κλίμα των συνεχών ανακατατάξεων, ο Σαίξπηρ γράφει την πιο σύντομη τραγωδία του υπό μορφή εφιάλτη. Γράφει μία ιστορία που αποτελεί ένα κύκλο αίματος, αρχίζοντας και τελειώνοντας το έργο του με μία σφαγή. Τρία είναι τα βασικά μοτίβα που συναντάμε στον Μακμπέθ: ο φόνος, ο φόβος και ο θάνατος. Τρία μοτίβα, όπως και οι τρεις μάγισσες που ο θεατής θα  συναντήσει από  την αρχή του έργου. Και έπειτα αυτά τα τρία μοτίβα σκεπάζονται από την ομπρέλα της εξουσίας. Στον Μακμπέθ δεν υπάρχει ο χρόνος με την έννοια που γνωρίζουμε. Αντιμετωπίζουμε τον χρόνο όπως τη διάρκεια ενός εφιάλτη, που διαρκεί λίγα λεπτά ενώ έχουμε δει να εκτυλίσσεται μπροστά μας μία ολόκληρη ιστορία. Στον Μακμπέθ, η νύχτα είναι απανταχού παρούσα. Είναι το σκοτάδι που απαιτείται για να περιγράψει έναν εφιάλτη. Ο ίδιος ο φόνος είναι ένας εφιάλτης, τον οποίο ο Μακμπέθ συνηθίζει. Αυτός ο εφιάλτης είναι η ανθρώπινη μοίρα και ο θάνατος είναι το ίδιο παράλογος όσο η ζωή.

Επί της ουσίας τρία πρόσωπα υπάρχουν στον Μακμπέθ: ο Μακμπέθ, η Λαίδη Μακμπέθ και ο υπόλοιπος κόσμος. Στα πρόσωπα αυτού του ζευγαριού συγκεντρώνονται όλα τα πρόσωπα του έργου. Η έκφραση όλων είναι κοινή καθώς παραμορφώνονται από τον ίδιο το φόβο, που τους κυριεύει. Όλο το έργο συνοψίζεται σε μία πρόταση «Το κακό είναι καλό και το καλό κακό».

Εν όψει  μίας παγκόσμιας πανδημίας, με τα θέατρα να μένουν κλειστά, όπως και την περίοδο της πανδημίας, που ο Σαίξπηρ έγραψε τον Μακμπέθ, παρακολουθούμε τον «Μακμπέθ» με την ωμότητα του ρεαλισμού. Με τη μορφή του εφιάλτη αίματος, που έχει ζήσει όλη η ανθρωπότητα από την αρχή της δημιουργίας της μέχρι και σήμερα, που ζούμε σε μία «εμπόλεμη ζώνη». Σήμερα, που η  επαφή αντικαταστάθηκε με το social distancing και ο φόβος πυροδοτεί τα πιο άγρια ένστικτα του ανθρώπου. Πριν μπορέσεις να δεις το φως, πρέπει να αντιμετωπίσεις το σκοτάδι.

Παρακολουθήστε εδώ την τηλεοπτική μεταφορά του έργου, όπως παρουσιάστηκε το 1976  στο θέατρο με τους  Ian McKellen (Macbeth), Judi Dench (Lady Macbeth), John Woodvine (Banquo), Bob Ρeck (Macduff).

 

Ημερολογιο

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31